توسط : ذخیره اطلاعات به صورت امن، از به دست آوردن آن اطلاعات مهم‌تر است. هر کسب و کاری نیاز دارد تا داده‌های مهم خود را در یک سرور با امنیت تضمین شده، ذخیره کرده و آن‌ها در اختیار کاربران، کارمندان و منابع سیستم قرار دهد. سن استوریج (SAN Storage) یکی از تکنولوژی‌های مدرن برای ذخیره اطلاعات به صورت اشتراکی است که در این مقاله، قصد داریم به شکل مفصل، به بررسی این سرور، مفهوم سن استوریج و کاربرد آن بپردازیم. لطفا تا پایان با ما همراه باشید.
سن استوریج چیست ؟
سن استوریج یا همان SAN Storage مخفف عبارت Storage Area Network بوده و به معنی شبکه ذخیره‌سازی اطلاعات است. به عبارت دیگر، چندین دستگاه ذخیره‌ساز با همدیگر شبکه شده و به صورت اشتراکی، در اختیار سرورها قرار می‌گیرند. پس هر کامپیوتری که به هر کدام از سرورهای شبکه متصل شود، می‌تواند به راحتی، به داده‌های ذخیره شده روی سن استوریج، دسترسی داشته باشد. به این ترتیب، ذخیره‌سازی محلی اطلاعات حذف شده و ذخیره اشتراکی، جایگزین آن می‌شود.
در سن استوریج ما با یک شبکه بزرگ از دستگاه‌های ذخیره‌ساز مواجه هستیم که می‌توانند اطلاعات و داده‌ها را با سرعت بسیار بالا و پاسخ‌گویی لحظه و بلادرنگ، در اختیار همه سرویس گیرنده‌های شبکه قرار دهند. اساس کار SAN Storage بر پایه تعدادی هارد دیسک با ظرفیت بالا، کنترلرهای مخصوص، پروتکل‌های ارتباطی شبکه، سوئیچ، هاست و … خواهد بود.
اجزای تشکیل دهنده سن استوریج
سن استوریج‌ها از تعدادی هارد دیسک با ظرفیت بالا که در قالب RAID کار می‌کنند، تشکیل شده است. قالب RAID کمک می‌کند همه هاردهایی که در کنار هم قرار گرفته‌اند، به صورت یک واحد مستقل توسط دستگاه‌های مهمان شناسایی شوند. علاوه بر فضای ذخیره سازی، برای تشکیل یک SAN به تجهیزات دیگری از قبیل روتر، سوئیچ، سرور و البته پروتکل‌های ارتباطی نیاز دارید.
اطلاعات در SAN Storage به صورت Block Level ذخیره می‌شود که به وسیله نرم افزارهای موجود روی سرور قابل دسترسی است. سن استوریج به سرور وابسته نیست و می‌تواند به صورت مستقل در شبکه کار کند. هر نرم افزاری بر روی هر سرور در شبکه می‌تواند به سن استوریج دسترسی داشته باشد.
پروتکل‌های SAN Storage کدامند؟
همان‌طور که اشاره شد، برای راه‌اندازی یک SAN باید از پروتکل‌های ارتباطی مختلف استفاده شود تا هارد دیسک‌ها بتوانند اطلاعات را به صورت اشتراکی در اختیار همه کاربران و منابع سیستم قرار دهند. این پروتکل‌ها عبارتند از:
- پروتکل iSCSI: در این پروتکل، نحوه‌ی انتقال اطلاعات کاملاً با نوع دیتا همگام و هماهنگ خواهد بود. در واقع این نوع اتصال دستورات SCSI را در داخل پکت برای لایه TCP/IP جمع می‌کند و این پکت به صورت نقطه به نقطه (point to point) اطلاعات را بین iSCSI initiator روی سرور و iSCSI target روی دستگاه ذخیره سازی منتقل می‌کند.
- پروتکل SAS: از این پروتکل بیشتر در شبکه‌های کوچک استفاده می‌شود؛ زیرا برای انتقال اطلاعات در فواصل طولانی، کارایی ندارد. معمولا وقتی که دستگاه‌ها بیشتر از 4 عدد نباشند، می‌توان از SAS استفاده کرد.
- پروتکل FC: پروتکل FC یک روش اتصالی استاندارد و با 3 برابر سرعت بیشتر نسبت به اتصال iSCSI است که برای انتقال اطلاعات و ارسال دستورات SCSI (SCSI Commands) روی دستگاه ذخیره‌ساز SAN به روش Protocol Stack به طور مستقل عمل می‌کند.
- پروتکل FCoE: پروتکل FCoE یک نوع اتصال ترکیبی از اتصال FC و اترنت است. این نوع اتصال بیشتر برای استفاده در شبکه‌ها با ترافیک بالای سنگین داده مانند سرورهای Blade مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایا و معایب سرورهای SAN کدامند؟
مانند هر تکنولوژی دیگر، SAN Storage هم دارای مزایا و البته معایبی است که در ادامه، به طور اجمالی به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
مهم‌ترین مزایای سن استوریج عبارتند از:
- قابلیت دسترسی دستگاه‌های ذخیره‌ساز به سرورها
- سهولت انتقال اطلاعات میان سرورها و سرویس گیرنده‌ها
- بوت شدن سرورها از طریق هارد دیسک
- کاهش هزینه‌های خرید هارد دیسک
- عدم محدودیت در گسترش تعداد درایو
- حذف کلیه تجهیزات جانبی برای ذخیره اطلاعات
- امنیت بالای داده‌ها
- کاهش فضای اتاق سرور یا دیتاسنترها
- بکاپ‌گیری و Restore کردن با سرعت بالا
توجه داشته باشید که برای ارتقا حافظه در SAN Storage نیازی به اضافه کردن سرور جدید در شبکه نیست و تنها با اضافه کردن یک هارد دیسک به دستگاه، می‌توان به راحتی منابع را افزایش داد.
معایب استفاده از SAN نیز عبارتند از:
- هزینه بیشتر نسبت به سایر استوریج‌ها به ازای ذخیره هر گیگ اطلاعات
- اگر چند سرور یک بلوک خاص از اطلاعات را به طور مشترک استفاده کنند، امکان خواندن اطلاعاتی که سرور دیگر در حال نوشتن روی آن بلوک است وجود ندارد.
- امکان دسترسی به فایل‌ها یا دایرکتوری‌ها به صورت فایل وجود ندارد.
- امکان بروز نقض در هنگام دریافت اطلاعات در زمان استفاده از چندین هاست (میزبان)
- …
کاربرد سن استوریج
علاوه بر افزایش سرعت دسترسی به داده‌ها و اطلاعات ذخیره شده، کاربرد سن استوریج در یک شبکه، شامل موارد زیر هم می‌شود:
- باعث افزایش امنیت داده‌ها می‌شود.
- زمان بوت کردن سرور را به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.
- سطح دسترسی به این سرور ذخیره‌ساز در مقایسه با سایر سرورها، به مراتب بالاتر است.
- سرور و استوریج را یک‌پارچه می‌کند.
- مدیریت متمرکز را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
- با افزایش منابع، امکان ذخیره حجم بیشتری از اطلاعات را فراهم می‌کند.
- …
مقایسه DAS با SAN و NAS
وقتی پای استوریج و سرورهای ذخیره فایل در میان باشد، بارها نام DAS و NAS و SAN را خواهیم شنید. در این مقاله به تفصیل درباره SAN یا همان سن استوریج صحبت کردیم . حالا می‌خواهیم به مقایسه این ذخیره‌ساز با دو مدل دیگر بپردازیم. با ما همراه باشید.
اولین فایل سرور که در شبکه‌های مختلف برای ذخیره کردن اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت، DAS یا همان «ذخیره مستقیم پیوست» بود. این فایل سرور که به صورت مستقیم به سرور اصلی وصل می‌شود، برای ذخیره کردن اطلاعات با حجم محدود مورد استفاده قرار می‌گیرد. DAS امکان اشتراک اطلاعات میان چند سرور را ندارد و فقط کلاینت‌های یک سرور می‌توانند به داده‌های ذخیره شده در آن، دسترسی پیدا کنند. این استوریج در مقایسه با SAN و NAS کارایی و انعطاف کمتری دارد.
NAS سیستمی است که برای ذخیره‌سازی و پشتیبان‌گیری از داده‌ها در یک شبکه LAN طراحی می‌شود. این فایل سرور، برای مواردی از قبیل دیتابیس، میل سرور و … کاربرد دارد و از طریق کابل به شبکه متصل می‌شود. در این استوریج، مدیریت فایل‌های ذخیره شده بر عهده سیستم عامل سرور اصلی است. NAS نیز برای ذخیره کردن حجم انبوهی از اطلاعات مناسب نیست.
از طرف دیگر، در SAN از فناوری فیبر نوری استفاده می‌شود، به همین علت سرعت بیشتری دارد، مدیریت منابع استوریج متمرکز در آن انجام می‌شود و یک فضای ذخیره سازی برای هاست در نظر گرفته می‌شود. این موارد از بزرگ‌ترین مزایای SAN به شمار می‌‌رود.
کلام پایانی
SAN یکی از انواع استوریج‌ها است که در شبکه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله به این سوال که سن استوریج چیست پاسخ دادیم و همچنین کاربرد سن استوریج و مزایای سن استوریج را نیز بررسی کردیم. در نهایت با مقایسه SAN با دو استوریج دیگر یعنی DAS و NAS به مزیت‌های مهم یک سن استوریج پی بردیم. در صورتی که همچنان در رابطه با ماهیت و عملکرد SAN Storage سوال یا ابهامی دارید، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم.
