سرورها را به عنوان یکی از مهمترین بخشهای یک شبکه کامپیوتری میشناسیم. از طرفی دیگر، هر کسب و کاری به یک شبکه محلی برای مدیریت فایلها، اشتراکگذاری منابع، ذخیره دادهها و … نیازمند است. پس بدیهی است که حتی کوچکترین مشاغل هم به خرید و نصب حداقل یک سرور در مجموعه کاری خود، وابسته هستند. در این میان، انواع سرور فیزیکی به دلیل هزینه کمتر و مدیریت آسانتر، با استقبال بیشتری از سوی مشتریان مواجه میشوند.
در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع سرور فیزیکی، ویژگیهای فنی و ساختاری سرور فیزیکی، تفاوت آن با سرورهای مجازی و ابری و … بپردازیم. اگر به دنبال خرید یک سرور برای بیزینس خود هستید یا به هر دلیل دیگری، تمایل دارید اطلاعات بیشتری را درباره سرورها به دست بیاورید، حتما تا پایان با ما همراه باشید.
سرور چیست و به چند دسته تقسیم میشود؟
سرور در مفهوم لغوی، به معنی سرویس دهنده است. در حقیقت، سرور یک کامپیوتر قدرتمند است که در زمانهای مختلف، پاسخ مناسبی را به سرویس گیرندهها یا همان کلاینتها ارائه دهند. سرور یک کامپیوتر است که سیستمهای دیگر به آن متصل شده و خدمات دریافت میکنند. سرورها برای تبادل دادههای دیجیتالی، از دریافت ایمیل تا ارائه تصاویر با وضوح بالا، با یکدیگر در تعامل و ارتباط هستند. هر سرور دارای یک دامنه پروتکل اینترنت (IP) است که یک آدرس آنلاین منحصر بهفرد به سرور میدهد.
سرورها از جنبههای مختلف تقسیمبندی میشوند. در یک دستهبندی کلی، آنها به دو دسته فیزیکی و ابری تقسیم میشوند که ما در این مقاله به انواع سرور فیزیکی خواهیم پرداخت. از لحاظ کاربرد هم میتوان سرورها را به دستههای زیر تقسیم کرد:
- فایل سرور
- وب سرور
- میل سرور
- پروکسی سرور
- اپلیکیشن سرور
- سرور پایگاه داده
- سرور امنیتی
- سرور DNS
- سرور محاسباتی
- سرور ارتباطی
- …
همانطور که اشاره شد، ما در ادامه به بررسی سرور فیزیکی و کاربردهای مختلف آن خواهیم پرداخت. لطفا تا پایان با ما همراه باشید
سرور فیزیکی چیست؟
سرور فیزیکی که آن را با نام «Bare-Meta» هم میشناسیم، در حقیقت مجموعهای از سخت افزارها است که در داخل یک کیس کامپیوتر جمعآوری شده و در شبکههای محلی، به ارائه خدمات میپردازد. این سرور معمولا از یک یا چند پردازنده، چند رم و مقدار مشخصی حافظه داخلی برخوردار است. یک سیستم عامل مانند لینوکس، ویندوز و .. هم باید روی آن نصب شود.
سرورهای فیزیکی دارای اتصالات سخت افزاری از قبیل برق، شبکه، دستگاههای ذخیرهساز جانبی و … هستند. این سرورها برنامهها و دادههایی را برای کاربران، مشتری یا مراکز داده فراهم میکنند و توسط چندین کاربر مشترک یا به تنهایی مورد استفاده قرار میگیرند.
خود سرورهای فیزیکی هم از دو جنبه قابل تقسیمبندی هستند: از نظر کاربرد و به لحاظ ساختار. انواع سرورهای فیزیکی از نظر کاربرد به همان دستههایی تقسیم میشوند که در بالا به آنها اشاره شد. اما از لحاظ ساختاری، آنها به سه مدل ایستاده، تیغهای و رکمونت طبقهبندی میگردند.
انواع سرور فیزیکی از لحاظ ساختاری
همانطور که در بالا اشاره کردیم، انواع سرور فیزیکی به لحاظ ساختاری، سرورهای ایستاده (ML)، سرورهای رکمونت (DL) و سرورهای تیغهای (BL) هستند.
سرور ML
سرور ایستاده یا ML مخفف عبارت Modular Line است که به عنوان سرور ماژولار هم شناخته میشود. این سرور نیازی به رک ندارد و به دلیل وجود شیارهای مختلف برای توسعه، به راحتی میتوان در کسب و کارهای رو به رشد، آن را گسترش داد. سرور ایستاده هزینه کمتری نسبت به سایر انواع سرور دارد و برای مشاغل کوچک و متوسط، یک انتخاب ایده آل محسوب میشود.
سرور ML، ظاهری شبیه به کیس کامپیوتر دارد. این سرور در مقایسه با سرورهای رکمونت و تیغهای، در سطح کیفیت پایینتری قرار دارد؛ اما به همان نسبت، از قیمت پایینتری هم برخوردار است.
سرور DL
سرور DL که مخفف HP Density Line است، در رکهای دیواری نصب میشود و به این ترتیب، به فضای کمتری برای نگهداری نیاز دارد. این سرور را در ایران با نام رکمونت هم میشناسند که اشاره به نصب آن در رکهای مخصوص دارد. سرور رک اچ پی یک سیستم همه منظوره است که میتواند براساس نیازهای کاربران پیکربندی شود و طیف وسیعی از درخواستها را پشتیبانی کنند. ارتفاع یا مقدار فضایی که ممکن است واحدهای رک اِشغال کند، بسته به کارآیی که از سیستم انتظار دارید، متفاوت است.
نوع قرارگیری سرور سری DL در رک بهصورت افقی است که باعث میشود انعطافپذیری بیشتر و مدیریت بهتر در اختیار کاربران قرار گیرد. سرورهای HPE ProLiant DL در اندازههای رک U1، رک U2 و رک U4 در بازار موجود است که سرورهای رک 1 یونیته باریکتر و عملکرد و مقیاسپذیری پایینترین در مقایسه با همتای خود یعنی U4 دارند.
سرور BL
سرورهای تیغهای در واقع کامپیوترهایی هستند که به صورت ماژولار طراحی شدهاند. این سرورها از نظر کیفیت و ساختار، شباهت زیادی به مدلهای رکمونت دارند؛ با این تفاوت که آنها به صورت عمودی در درون رک قرار میگیرند. سرور تیغهای در مراکزی که نیاز به ذخیره حجم انبوهی از اطلاعات دارند، کاربرد مناسبی دارد. در این مدل، بسیاری از قطعات برای بهینهسازی فضا و کاهش مصرف انرژی حذف شدهاند؛ اما آنها همچنان از کارایی سرورهای عادی برخوردار هستند.
سیستمهای تیغهای معمولا در وب هاستینگ یا میزبانی وب، دیتاسنتر یا پردازش شبکهای مورد استفاده قرار میگیرند. سرورهای تیغهای بلید (Blade) که گاهی به آنها سرور رک ترکیبی (hybrid rack server) نیز گفته میشود، پیشرفتهترین نوع سرور است و با توجه به عملکرد و توانایی، فضای کمتری اشغال میکند.
انواع سرور فیزیکی از نظر کاربرد
اکنون زمان بررسی سرورهای فیزیکی از لحاظ کاربرد آنها در مراکز مختلف است. همانطور که اشاره شد، وب سرور، پروکسی سرور، سرورهای امنیتی، سرورهای محاسباتی و … تنها برخی از کاربردهای یک سرور فیزیکی محسوب میشوند:
وب سرور (Web Server)
وظیفه اصلی وب سرور این است که اطلاعات یک وب سایت را ذخیره کند. در واقع، وب سرور برای میزبانی سایت یا همان وب هاستینگ مورد استفاده قرار میگیرد و به درخواستهای صفحات HTML پاسخ میدهد. این سرور اطلاعات مورد نیاز را از طریق مرورگر (به عنوان رابط) در اختیار مشتریان (کلاینتها) در سراسر دنیا قرارمیدهد.
فایل سرور (File Server)
از این سرور برای ذخیرهسازی انواع فایلهای مختلف استفاده میشود. وظیفه دیگر فایل سرور این است که اطلاعات را از طریق شبکه، در اختیار کاربران یا همان کلاینتها قرار دهد. فایل سرورها در ردیف سرورهای پایه در یک شبکه کامپیوتری قرار میگیرند و هر شبکهای به حداقل یکی از آنها نیاز دارد.
سرور اپلیکیشن (Application server)
اپلیکیشن سرور یک بستر برای توسعه برنامههای تحت وب و همچنین یک زیرساخت برای اجرای اپلیکیشنهای مختلف است. این سرور بخشهای مختلفی دارد که توسعه دهنده نرم افزار، از طریق API به آنها دسترسی پیدا میکند. به عبارتی دیگر، سرور اپلیکیشن، وظیفه ارائه خدمات به برنامههای کاربردی و نرم افزارها را در شبکه به عهده دارد.
سرور پایگاه داده (Database Server)
از این سرور به منظور مدیریت، ذخیره و بازیابی دادهها در شبکه استفاده میشود. وظیفه سرور پایگاه داده عبارت است از مدیریت بهروزرسانی دادهها، فراهم کردن امکان دسترسی همزمان توسط کاربرها و تضمین امنیت دادهها. به عبارتی دیگر، این سرور پایگاه دادهای را که شبکه و کلاینتها از آن استفاده میکند، در اختیار آنها قرار میدهد.
سرور امنیتی (Security server)
همانطور که از اسم این سرور هم مشخص است، وظیفه امنیت شبکه را برعهده دارد و مولفهها و مجوزهای امنیتی را کنترل میکند. به عبارتی دیگر، سرور امنیتی پروتکلها و دیگر موارد امنیتی را کنترل میکند که از قبل برای شبکه تعریف و ذخیرهسازی شدهاند.
DNS Server
این سرور مخفف عبارت Domain name system بوده و در اصطلاح لغوی، به معنی سیستم نام دامنه است. سرور DNS یک بخش مهم از کل سیستم DNS است که وظیفه ذخیره آی پی آدرسها همراه با نام هاست آنها را بر عهده دارد. DNS Server از این اطلاعات ذخیره شده برای دسترسی کاربران یا کلاینتها به بخشهای مختلف وب سایت استفاده میکند.
سرور پروکسی (Proxy Server)
این سرورها به نوعی نقش واسطهها را ایفا کرده و کاربرانی که قصد استفاده از منابع دیگر سرورها در اینترنت را دارند، مدیریت میکنند. زمانی که یک کلاینت به سرور پروکسی متصل شده و یک درخواست از قبیل اتصال امن یا فایل صفحه را درخواست میکند، پروکسی وظیفه ارزیابی درخواست برای سادهسازی و اجرای آن را بر عهده میگیرد.
از این سرور به عنوان یک رابط و میانجی میان سرور اصلی و کلاینت استفاده میشود. روش کار این سرورها مانند VPN شخصی است. یعنی پس از این که این سرور اطلاعات را بررسی کرد، آنها را به سرور اصلی منتقل میکند.
میل سرور (Mail Server)
وظیفه اصلی این سرور، ارسال انبوه ایمیل به کاربران است. به عبارتی دیگر، یک میل سرور میتواند آدرس ایمیل کاربران را ذخیره کرده و سپس در موارد مورد نیاز، ایمیلهای خروجی را به آنها ارسال کند.
از دیگر کاربردهای سرور فیزیکی میتوان به سرورهای امنیتی، محاسباتی، ارتباطی و … اشاره کرد.
کلام آخر
در این مقاله ابتدا به تعریف کل سرور و انواع مختلف آن پرداختیم و متوجه شدیم که سرور فیزیکی یکی از اولین و مهمترین انواع سرورهای مورد استفاده در سراسر جهان است. سپس انواع سرور فیزیکی از لحاظ ساختاری (ایستاده، رکمون، تیغهای) و کاربردی (وب سرور، اپلیکیشن سرور، میل سرور، پروکسی سرور و …) را نیز بررسی کردیم. امیدواریم با مطالعه این مقاله، دید بهتری نسبت به سرور فیزیکی و انواع آن به دست آورده باشید.