مقدمه
رایانه از قطعات مختلفی تشکیل شده است که با هماهنگی آنها میتوان از سیستم استفاده کرد.یکی از این قطعات استوریج یا همان حافظه است.استوریج به دو صورت PRIMARY و SECONDARY استفاده میشود ،هرچند برخی نوع سومی به نام TERTIARY را غیر از دو نوع اول و دوم میدانند.تعریف هرکدام از مدلهای ذکر شده به صورت زیر است:
PRIMARY:
این حافظه یکی از بخشهای اصلی یک سیستم است ودر صورت عدم کارکرد سیستم دچار مشکل میشود لازم به ذکر است که بدانید RAM،ROM،CACHE هم از همین نوع هستند.
SECONDARY:
این حافظه که حافظه جانبی نام دارد برای ذخیرهسازی اطلاعات به کار میرود و میتواند اطلاعات را به مدت زیادی نگهداری کرد.حافظههایی مانند CD/DVD، HDD،SSD،FLASH مموری از انواع این حافظه جانبی هستند.
TERTIARY:
این حافظه به طور معمول کندتر و ارزانتر از دو حافظه قبلی است.و به طور معمول برای نگهداری اطلاعات با حجم بالا و مدت زیاد استفاده میشود.بهصورت خلاصه از این دیسک به عنوان آرشیو اطلاعات بهره میگیرند.برخی از متخصصان انواع دیسکهای نوری مانند CD/DVD،BLUERAY را از این نوع میدانند و از مدلهای دیگر این نوع حافظه میتوان به TAPEها و FLOPPYدیسکها اشاره کرد.در این نوشتار ما نوع دوم دیسک یعنی حافظه های جانبی را بررسی میکنیم.
نکات مهم در حافظه جانبی:
هنگامی که قصد دارید ذخیره ساز یا استوریج برای دستگاهتان تهیه کنید قبل از هر چیز باید چند مورد را مد نظر داشته باشید این موارد و فاکتورها به شما کمک میکند که نتیجه بهتری از خرید خود بگیرید. پایین آمدن هزینه نیز میتواند عامل مهمی باشد که در تصمیم شما نقش ویژهای دارد.
1-چه دیسکی تهیه کنم؟
به احتمال قوی تا کنون هنگام خرید یک دیسک با مشخصات مختلفی روبرو شده و در نهایت با مشاوره گرفتن دیسک را تهیه کردهاید. مجموعه وسیعی از عوامل میتواند بر تصمیمگیری شما تاثیرگذار باشد به عنوان نمونه:
آیا دیسکها درون سرور قرار میگیرد؟(که به آن INTERNAL میگویند) و یا خارج از سرور و یا داخل خود سیستم مستقر میشوند؟(که به آن EXTERNAL میگویند)
هر کدام از این دیسکها اتصالات خود را دارا هستند و به عنوان مثال میتوان دیسک EXTERNAL را به صورت USB یا شبکه به سیستم متصل کرد.همچنین سایز دیسک مهم است ،دیسک ها به دو صورت 2.5 اینچی(SFF) و 3.5 اینچی(LFF) در بازار موجود است و شما باید مطابق نیازتان دیسک مورد نظر را تهیه کنید.البته نگرانی در مورد حجم دیسک و قیمت آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
دیسک ها از لحاظ ساختار به سه نوع HDD،SDD،HYBRID تقسیم میشوند.
HARD DISK DRIVE(HDD)
HDD از نوع MAGNETIC HARD DISK میباشد که به دیسک TRADITIONAL نیز معروف است.این دیسک از چند PLATTER تشکیل شده که اطلاعات توسط یک HEAD روی هر PLATTER نوشته میشود.برای خواندن اطلاعات توسط PLATTER ,HEAD ها باید توسط موتور به چرخش درآیند و هرچه سرعت چرخش در دقیقه (R PM) بیشتر باشد سرعت خواندن و نوشتن بیشتر است.معمولا برای دستگاه های معمولی 5400 RPM و 7200 RPM انتخاب میشود و برای سرور از 10000 RPM و 15000 RPM بهره میگیریم که به اصطلاح به آنها 10 K و 15K میگویند.در خاطر داشته باشید هرچقدر سرعت بالاتر باشد دسترسی به دیتا سریعتر است.
نکته مهم در HDD این است که با کوچکتر شدن SECTORها احتمال از بین رفتن اطلاعات بر اثر گرما بیشتر شده و در سایز های SFF با RPM بالا باید نسبت به دمای سیستم حساسیت ویژه ای نشان داد.
مشکل دیگری که در HDD گریبانگر ما میشود DISK FRAGMENTATION است ، وقتی که CPU دیتا را درون یک HDD ذخیره میکند تعدادی SECTOR را برای نوشتن اطلاعات انتخاب میکند .برای نوشتن اطلاعات بعدی از اولین SECTOR موجود استفاده کرده و به همین ترتیب دیسک را پر میکند.اکنون در نظر بگیرید که اطلاعاتی را از دیسک حذف کرده اید و به طبع SECTORهای آن بخش خالی شده است. هارد برای پر کردن شکاف، بخشی از اطلاعات جدید را درون این SECTORها و بخش دیگر را با یک فاصله و شکاف در قسمت دیگری از هارد ذخیره میکند و این باعث فرسایش هارد میشود چون برای خواندن یک اطلاعات در دیسک باید به بخشهای مختلف دیسک دسترسی پیدا کند،به این حالت FRAGMETION میگویند.برای حفظ سلامت دیسک باید fragmentionها را لز بین برد.
به یاد داشته باشید هر چقدر دیسک HDD بیشتر کار کند موتور ضعیفتر شده و باعث پایین آمدن (IOPS) یا همان سرعت نوشتن و خواندن اطلاعات میگردد.
شاید برای شما هم سوال پیش بیاید که با این مشکلات چرا هنوز از HDD استفاده میکنیم؟ جواب ما به جایگاه ویژه حجم و قیمت بازمیگردد که جزء فاکتورهای اصلی بسیار مهم هستند.در ضمن عمر این دیسکها نسبت به دیسکهای دیگر بیشتر است.
چند نکته در مورد نگهداری HDD در نظر داشته باشید که از حرکت دادن این هاردها هنگام روشن بودن جدا خودداری کنید چون باعث آسیب به PLATTERها میشود.همچنین از قرار دادن وسایل مغناطیسی در مجاورت این دیسک ها خودداری کنید چون بر عملکرد دیسک وحتی ازبین رفتن اطلاعات موثر است.
(SSD)SOLID STATE DRIVE
نسل جدید دیسک که سرعت بسیار بالاتری نسبت به HDD دارد و زمان BOOT در این نوع دیسک بسیار کمتر از HDD است.با پیشرفت تکنولوژی و پیدایش NON-VOLATILE دیسک نسل جدید SSD با نام(NVM) روانه بازار شد و بعد از آن نسل های جدیدتر مثل NON-VOLATILE MEMORY EXPRESS (NVME)توانستاند در سرعت و عملکرد رکوردهای بهتری را ثبت کنند البته انواع SSD و انتخاب آن هم میتواند در عملکرد شما تاثیر بسزایی داشته باشد.
اما دیسکهای SSD چگونه کار میکند؟
در این دیسکها هیچ بخش متحرکی وجود ندارد این یعنی بدون موتور ، بدون نویز، بدون گرما و مهمتر از همه مصرف بهینه و کمتر.در دیسکهای SSD برای ذخیره اطلاعات از تراشه های حافظه استفاده میشود، به خاطر داشته باشید این دیسکها دچار پایین آمدن سرعت نشده و عملکرد صفر و یکی دارند یعنی یا کار میکنند یا میسوزند پس اگر دچار پایین آمدن شدید سرعت شدید؛ کانکتورهای دیسک را بررسی کنید.IOPS این دیسک ها نسبت به ساختارشان متفاوت است که در نوشتاری دیگر به صورت کامل مورد بررسی شده است.
HYBRID DRIVES
همانگونه که قابل پیشبینی است این دیسک ترکیبی از SSD و HDD است .باید آگاه باشید که این نوعی متفاوت از مبحث TIER بوده و به صورت کامل در فصلی جداگانه آمده است.این دیسک را در اصطلاح (SSHD)SOLID-STATE HYBRID DRIVE میگویند و ترکیبی از PLATTER به همراه تراشه حافظه است.
از همراهی این دو بخش دو فاکتور مهم حجم و سرعت؛ همزمان برای کاربر به ارمغان میآیدو این مزیت استفاده از این دیسک با وجود قیمت بالا میباشد که میتواند اهرمی برای عدم انتخاب این دیسک باشد.